Навіны рэгіёну

Лозунгі і метады засталіся тыя ж. Як у гады Вялікай Айчыннай вайны ў Беларусі дзейнічалі фашысцкія арганізацыі з мясцовых жыхароў?

У ходзе расследавання крымінальнай справы аб генацыдзе беларускага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны адкрываюцца новыя факты аб формах і метадах вядзення ідэалагічнай вайны нямецка-фашысцкімі захопнікамі. Прычым усё гэта нагадвае тое, што адбываецца ў нашы дні і дапамагае лепш зразумець некаторыя сучасныя падзеі. Тым больш лозунгі і сімвалы ў асоб, якія спрабуюць раз'яднаць беларускае грамадства, застаюцца тымі ж.

- Выяўленыя намі архіўныя дакументы сведчаць, што ідэя татальнай мілітарызацыі як тады, так і цяпер абгрунтоўвалася нібыта пагрозай з усходу, – распавёў «СТСТ» намеснік начальніка аддзела пракуратуры Віцебскай вобласці Уладзіслаў Нарыжны.

Суразмоўца прывёў вытрымку з выяўленых архіўных дакументаў-тэксту выступу аднаго з кіраўнікоў Беларускай Краёвай абароны, які датаваны маем 1944 года:

"Над Еўропай згушчаліся цёмныя хмары бальшавіцкай небяспекі, хмары ўжо пачыналі насоўвацца з усходу. Але Правадыр нямецкага народа Гітлер папярэдзіў аб гэтай небяспецы і контратакай адбіў крывавае наступ бальшавікоў на Еўропу. Прайшло амаль тры гады з таго часу, як Сталін спрабаваў ажыццявіць свае крывавыя планы па прыгнёту народаў Еўропы. Цяпер усе народы перакананыя і разумеюць, ад якога страшнага прыгнёту іх абараняе нямецкая армія...».

- Характэрна, што ў канцы дакумент мае «традыцыйную» для калабарацыяністаў прыпіску: «Жыве Беларусь», – кажа прадстаўнік нагляднага ведамства. - Нямецкая адміністрацыя рабіла стаўку на нацыяналістычныя фармаванні і ствараемыя імі саюзы, як аснову ідэалагічнага раз'яднання рускай супольнасці. Адной з асноўных задач такіх фарміраванняў з'яўлялася распальванне варожасці паміж групамі славян і выкарыстанне такой варожасці для ўзаемнага знішчэння.

Адным са шляхоў гэтага было стварэнне радыкальна настроеных да савецкай улады моладзевых арганізацый.

Вось вытрымка з пратакола допыту аднаго з кіраўнікоў раённай ячэйкі Саюза беларускай моладзі няма каго Салаўя.

«Задачы Саюза беларускай моладзі заключаліся ў наступным. Узбуджэнне ў моладзі нацыяналістычных пачуццяў. Барацьба за стварэнне незалежнай беларускай нацыянальнай дзяржавы. Прапаганда нацыянальнай варожасці паміж рускімі і беларусамі. Прычым на лекцыях, якія нам чыталі на курсах, прапагандавалі, што беларусы больш чыстая нацыя па крыві, чым рускія і палякі, таму што рускія і палякі разбаўляліся прыбыткам іншых нацыянальнасцяў. Акрамя гэтага на лекцыях узмоцнена праводзілася агітацыя і ўсхваленне Германіі і яго ўрада, якія нібыта дапамагалі беларускаму народу вызваліцца ад бальшавікоў і далі магчымасць развіваць нацыянальную беларускую культуру».

- Аднак адурманеныя нацыяналістычным пафасам суграмадзяне не ўсведамлялі, што, уступіўшы ў «здзелку з д'яблам», наступным расходным матэрыялам будуць менавіта яны, – падкрэслівае Уладзіслаў Нарыжный. - Бо для славянскага этнасу па задумцы фашысцкіх ідэолагаў не знаходзілася месца ў так званай Новай «Эўропе».

Як тут не ўспомніць падзеі ў сучаснай Беларусі. Калі падсілкоўваемыя ідэямі нацызму рознага роду экстрэмісты спрабавалі здзейсніць у Беларусі дзяржаўны пераварот і праводзілі пратэстныя акцыі з лозунгамі «Жыве Беларусь» і пад бел-чырвона-белай сімволікай беларускіх калабарацыяністаў, якія знішчалі свой народ у гады Вялікай Айчыннай вайны.

Фота з адкрытых крыніц носіць ілюстрацыйны характар.